მედიკოსთა შეფასებით, სომატური დაავადებებიდან (დაავადებები, რომლებიც არ არიან დაკავშირებული ფსიქიკურ პროცესებთან), ერთ-ერთი ყველაზე გავრცელებული დაავადება კბილის კარიესი და პაროდონტის (კბილის ირგვლივ მდებარე ქსოვილების) დაავადებებია. მათ განვითარებაში მთავარი ეტიოლოგიური (გამომწვევი პირობები და მიზეზები) როლი მიკრობებს ენიჭება, თუმცა ეს დაავადებები მულტიფაქტორული ხასიათისაა და მათ წარმოქმნასა და განვითარებაზე მრავალი ადგილობრივი და ზოგადი ფაქტორი მოქმედებს.
ადამიანისა თუ სხვა ცოცხალი ორგანიზმების ნორმალური არსებობისთვის, ორგანული და არაორგანული ნივთიერებების გარდა, სასიცოცხლო მნიშვნელობისაა 20 ქიმიური მიკროელემენტი და მათგან ერთ-ერთი ორვალენტიანი მანგანუმია. მისი დოზირებული რაოდენობა ადამიანის ორგანიზმში განსაზღვრავს ისეთ პროცესებს, როგორიცაა ორგანულ ნივთიერებათა მიმოცვლის რეაქციების მაკატალიზირებელი ენზიმების (ცილოვანი ფერმენტების)? გააქტიურება, სასქესო ჯირკვლებისა და საყრდენ-მამოძრავებელი აპარატის ნორმალური ფუნქციონირება, ნერვული უჯრედების მემბრანებისა და, ზოგადად, ნერვული სისტემის სტაბილურობა, სისხლის გასუფთავება და მრავალი სხვა.
2005-2013 წლებში დაავადებათა კონტროლისა და საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის ეროვნული ცენტრის ბაზაზე ივ. ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის თანამშრომლები „საქართველოს ტერიტორიაზე არსებული შავი ჭირის ბუნებრივი კერების ეპიზოოტიური აქტივობის“ საკითხს სწავლობდნენ. (ცენტრი ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის საზოგადოებრივი ჯანდაცვის მიმართულების საბაზო დაწესებულებაა). რამდენადაც დაავადების მოსახლეობაში გავრცელებას, როგორც წესი წინ უძღვის ეპიზოოტია (დაავადების გავრცელება დაავადების კერაში მობინადრე მღრღნელთა შორის), ამიტომაც მსგავსი კერების გაღრმავებულ შესწავლას დაავადების პრევენციის თვალსაზრისით დიდი მნიშვნელობა აქვს.
ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის მედიცინის ფაკულტეტეტის ენდოკრინოლოგი-ის დეპარტამეტის ბაზას საქართველოში ერთ-ერთი წამყვანი ენდოკრინული პროფილის კლინიკა „ენდოკრინოლოგიის ეროვნული ინსტიტუტი“ წარმოადგენს. ენდოკრინოლოგთა დიდი გუნდის გარდა, ინსტიტუტში ასევე მოღვაწეობენ: ქირურგები, გინეკოლოგები, კარდიოლოგები, ოფთალმოლოგები, ნევროპათოლოგები, ანდროლოგები და ა.შ. ინსტიტუტი შედგება ამბულატორიული, სტაციონარული და ქირურგიული ნაწილებისაგან. თსუ-ს ენდოკრინოლოგიის დეპარტამენტის ფარგლებში, თუ დონორი ორგანიზაციების დახმარებით, ინტიტუტის ბაზაზე მრავალი სამეცნიერო თუ კლინიკური კვლევა ტარდება. ამ დროისთვის ინსტიტუტში 20-მდე სამეცნიერო კვლევა მიმდინარეობს.
საქართველოს მოსახლეობის 51,3%-ს ფარისებრი ჯირკვლის უკმარისობის სხვადასხვა ვარიანტები აღენიშნება. ასეთი აზრი გამოთქვა თსუ-ს მეცნიერთა ჯგუფმა, რომელიც საქართველოში ფარისებრი ჯირკვლის დაავადებათა მორფოეპიდემიოლოგიის საკითხებს სწავლობს.ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ალექსანდრე ნათიშვილის მორფოლოგიის ინსტიტუტის მეცნიერების კვლევა „ჰიპოთირეოზის (ფარისებრი ჯირკვლის ფუნქციის უკმარისობის) სტრუქტურული და რეცეპტორული იდენტიფიკაცია საქართველოს რეგიონების ოპერაციულ მასალაზე დაყრდნობით“ წლების განმავლობაში მიმდინარეობს. კვლევაში გამოყენებულია მორფოლოგიის ინსტიტუტის კლინიკური და ექსპერიმენტული პათოლოგიის დეპარტამენტის მატერიალურ-ტექნიკური რესურსი, ასევე ენდოკრინოლოგიის ეროვნული ინსტიტუტის კლინიკური და სადიაგნოსტიკო ლაბორატორიული (იმუნოფერმენტული, დენსიტომეტრიული) ბაზა.
ბოლო 15-20 წლის მანძილზე მედიცინაში მკვლევართა განსაკუთრებულ ინტერესს მაგნიტური თვისებების მქონე ნანონაწილაკების გამოყენება იწვევს. ეს ინტერესი ძირითადად მათი მაგნიტური ველის საშუალებით დისტანციურად მართვის შესაძლებლობით არის განპირობებული. საინტერესოა, რომ დღეისათვის ამ ნაწილაკების გამოყენების ერთ-ერთ აქტუალურ მიმართულებას ონკოლოგიური დაავადებების მკურნალობის ახალი მეთოდების შემუშავება წარმოადგენს. მეცნიერები მიიჩნევენ, რომ უახლოეს მომავალში ლოკალური ჰიპერთერმია ონკლოგიური პაციენტების მკურნალობის ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი მეთოდი გახდება.
გულის კუნთის სხვადასხვა სახის დაზიანების დროს პრეპარატ “ზაფირლუკასტის” გულ-სისხლძარღვთა სისტემაზე ზეგავლენის საკითხებს თსუ მეცნიერები უკვე წლების განმავლობაში სწავლობენ. კვლევა 2000 წელს თსსუ-ის ფარმაკოლოგიის კათედრასა და ახალი ბიოტექნოლოგიების ინსტიტუტში დაიწყო და შემდეგ უკვე თსუ მედიცინის ფაკულტეტის ფარმაკოლოგიის დეპარტამენტის ბაზაზე გაგრძელდა.
ალ. ნათიშვილის მორფოლოგიის ინსტიტუტის კლინიკური პათოლოგიის ცენტრის ბაზაზე ჰისტოპათო-ლოგიური დიაგნოსტიკის (ოპერაციული მასალის მიკროსკოპული დიაგნოსტიკა) პარალელურად, სხვადასხვა კლინიკური თუ ექსპერიმენტული სამეცნიერო პროექტი ხორციელდება. დღეისათვის აქ მიმდინარე კვლევათა შორის ერთ-ერთი - „ადრეული დუქტულური რეაქციის ფენომენის“ საკითხს ეხება. ეს კვლევა ნაღვლის შეგუბების ადრეულ ვადებზე ღვიძლის მიკროსკოპულ პრეპარატებში ნაღვლის წვრილი სადინარების, იგივე დუქტულების რაოდენობის მომატების მიზეზის გარკვევას გულისხმობს. ეს სამეცნიერო პროექტი თსუ მორფოლოგიის ინსტიტუტის ბაზაზე 2009 წელს დაიწყო.
სისხლის მიმოქცევის ხელოვნური სისტემები, იგივე საპერფუზიო სისტემები ის აპარატურაა, რომლის საშუალებითაც გულისა და ფილტვების ფუნქციის ჩანაცვლება ხდება. ამ სისტემების საშუალებით ხელოვნურად ხორციელდება ორგანიზმში სისხლის მიმოქცევის უზრუნველყოფა და მისი ჟანგბადით გამდიდრება. თსუ ალექსანდრე ნათიშვილის მორფოლოგიის ინსტიტუტის მეცნიერებმა საპერფუზიო სისტემების მოდელების შემუშავებაზე მუშაობა 2004 წლიდან დაიწყეს. Dდღეს მკვლევარებს კვლევის შედეგად შეუძლიათ საზოგადოებას წარუდგინონ თავისი გამოგონება, რომელიც უკვე ცნობილ საპერფუზიო სისტემებზე უფრო ეკონომიურია, ამავე დროს კი თავის მაჩვენებლებით ძვირადღირებულ სისტემებს არ ჩამოუვარდება.